GreekEnglish (United Kingdom)GermanFrenchSpanishItalianRussianRomanianSerbian

Οι μαρτυρίες των Αγίων Πατέρων περί της Ελληνίδας Σίβυλλας

κεφ. 8ο: ΟΙ ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΔΑΣ ΣΙΒΥΛΛΑΣ

Από τον πρώτο μετά Χριστόν αιώνα μέχρι και τους νεότερους χρόνους, υπήρξαν οκτώ Άγιοι του Χριστιανισμού οι οποίοι - σε γνήσια έργα τους και όχι σε ψευδεπίγραφα - αποδέχθηκαν τη θεόπνευστη φύση της Ελληνίδας Σίβυλλας, δηλαδή της αποκαλούμενης Σίβυλλας της Ερυθραίας. Οι οκτώ αυτοί Άγιοι είναι: ο Απόστολος Παύλος, ο Άγιος Κλήμης ο Αλεξανδρινός, ο Άγιος Ιουστίνος, ο Άγιος Αυγουστίνος, o Μέγας Κωνσταντίνος, ο Άγιος Θεόφιλος Αντιοχείας, η Αγία Αικατερίνη και ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης. Η θεόπνευστη φύση της ελληνίδας Σίβυλλας ήταν αποδεκτή επίσης και από τον Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Γεννάδιο Σχολάριο. Ας εξετάσουμε λοιπόν τι ακριβώς αποφάνθηκαν οι μεγάλοι αυτοί Πατέρες του Χριστιανισμού.



ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΥΛΟΣ ΚΑΙ ΑΓΙΟΣ ΚΛΗΜΗΣ Ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΙΝΟΣ


O Απόστολος Παύλος υπήρξε ο πρώτος Άγιος του Χριστιανισμού ο οποίος, σε δημόσιο κήρυγμά του μαζί με τον Απόστολο Πέτρο, εξύμνησε τη Σίβυλλα (την Ερυθραία). Ο συγκεκριμένος λόγος του Αποστόλου των Εθνών έχει διασωθεί από τον Άγιο Κλήμη τον Αλεξανδρινό στο σημαντικότερο έργο του: τους Στρωματείς.

Ο Κλήμης, τον οποίο μεταγενέστεροι συγγραφείς τον αποκαλούν αγιώτατο και μέγα, καταγράφει ότι ο Απόστολος των Εθνών παροτρύνει τους ανθρώπους να μελετήσουν τα συγγράμματα των Ελλήνων φιλοσόφων και να γνωρίσουν τη Σίβυλλα! Ο Αλεξανδρινός Πατέρας, ο οποίος αποδέχεται τον λόγο του Αποστόλου Παύλου αλλά και τη θεόπνευστη φύση της Σίβυλλας, γράφει τα εξής:

«Προς δε και ότι ο αυτός θεός αμφοίν ταιν διαθήκαιν χορηγός, ο και της ελληνικής φιλοσοφίας δοτήρ τοις Έλλησιν, δι’ ης ο παντοκράτωρ παρ’ Έλλησι δοξάζεται, παρέστησεν… επεί, ότι καθάπερ Ιουδαίους σώζεσθαι ηβούλετο ο θεός τους προφήτας διδούς, ούτως και Ελλήνων τους δοκιμωτάτους οικείους αυτών τη διαλέκτω προφήτας αναστήσας, ως οιοί τε ήσαν δέχεσθαι την παρά του θεού ευεργεσίαν, των χυδαίων ανθρώπων διέκρινεν, δηλώσει προς τω Πέτρου κηρύγματι ο απόστολος λέγων Παύλος: "Λάβετε και τας Ελληνικάς βίβλους. Επίγνωτε Σίβυλλαν, ως δηλοί ένα θεόν και τα μέλλοντα έσεσθαι".»

Δηλαδή:

«Επειδή παρευρέθη ο ίδιος ο Θεός ως χορηγός και των δύο διαθηκών, αυτός έδωσε την Ελληνική Φιλοσοφία στους Έλληνες, για την οποία ως Παντοκράτωρ δοξάζεται από τους Έλληνες... Επειδή ακριβώς ο Θεός θέλησε διά των προφητών να σωθούν οι Ιουδαίοι, έτσι και τους πλέον ονομαστούς από τους Έλληνες τους αξίωσε προφήτες στη χρήση του λόγου· για να μπορούν αυτοί να δέχονται την ευεργεσία του Θεού, τους διέκρινε από τους χυδαίους ανθρώπους, όπως θα φανερώσει ο Απόστολος Παύλος μιλώντας σε κήρυγμα του Αποστόλου Πέτρου: "Λάβετε και τις Ελληνικές βίβλους. Αναγνωρίστε την Σίβυλλα, η οποία αποκαλύπτει τον ένα Θεό και αυτά που θα γίνουν στο μέλλον".» (Κλήμης ο Αλεξανδρινός, Στρωματείς, βιβλ. 6, κεφ. 5, 4)


alt

Ο λόγος του Αποστόλου Παύλου «Λάβετε και τας Ελληνικάς βίβλους. Επίγνωτε Σίβυλλαν», από το έργο «Στρωματείς» του Κλήμη του Αλεξανδρινού (Letutia , 1627).


«Λάβετε τις Ελληνικές βίβλους», λέγει ο Απόστολος Παύλος και βεβαίως αναφέρεται στα συγγράμματα των Ελλήνων φιλοσόφων. «Γνωρίστε τη Σίβυλλα η οποία αποκαλύπτει τον Ένα Θεό», λέγει ο Απόστολος Παύλος αναφερόμενος στη Σίβυλλα την Ερυθραία, τη διακεκριμένη Σίβυλλα του αρχαίου κόσμου, όμως, η προτροπή του αυτή αποσιωπήθηκε και ουδέποτε το κήρυγμά του αυτό συμπεριελήφθη στις Πράξεις των Αποστόλων εντός της Καινής Διαθήκης.

Οι προφητείες της Σίβυλλας της Ερυθραίας έπρεπε πάση θυσία να παραμείνουν εκτός Χριστιανισμού, έπρεπε να υποπέσουν στην αφάνεια ή να παραδοθούν στην πυρά. Για ένα και μόνον λόγο. Επειδή συνέδεαν το ελληνικό πνεύμα και την ελληνίδα προφήτισσα με τον Ιησού Χριστό.

Όπως εξιστορεί ο Άγιος Ιουστίνος, είχε οριστεί ακόμη και η θανατική ποινή για αυτούς που τολμούσαν να μελετούν τις προφητείες της περίφημης Σίβυλλας! Σε όσους δηλαδή τολμούσαν να κάνουν πράξη την προτροπή του Αποστόλου Παύλου: «Γνωρίστε τη Σίβυλλα». Ας αφήσουμε όμως τον Άγιο Ιουστίνο να μιλήσει για αυτόν τον ανελέητο διωγμό μέσα από το έργο του Απολογία Α΄.


ΑΓΙΟΣ ΙΟΥΣΤΙΝΟΣ

Ο μάρτυρας Ιουστίνος γεννήθηκε το 110 μ.Χ. από Έλληνες γονείς στη Νεάπολη της Παλαιστίνης και ήταν ο πρώτος φιλόσοφος που ασπάστηκε τον Χριστιανισμό και έφθασε στην αγιοσύνη. Από μικρός θαύμαζε τους Έλληνες φιλοσόφους και ήταν εμβριθής μελετητής της πυθαγορείου, της στωικής και της πλατωνικής φιλοσοφίας. Η εντρύφησή του αυτή με τη φιλοσοφία τον οδήγησε στο συμπέρασμα ότι, ο Σωκράτης, ο Ηράκλειτος και οι όμοιοι μ’ αυτούς φιλόσοφοι, ήταν στην ουσία οι προ Χριστού Χριστιανοί.

«Και οι διαβιώσαντες συμφώνως προς τον Λόγον είναι Χριστιανοί, ακόμη και αν εθεωρήθησαν άθεοι, όπως εις τους Έλληνες μεν ο Σωκράτης και ο Ηράκλειτος και οι όμοιοι με αυτούς». (Ιουστίνος, Απολογία Α΄, κεφ. 46, 3)


Ο φωτεινός αυτός Πατέρας και φιλόσοφος, που έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στην Αλεξάνδρεια, μας αποκαλύπτει ότι φαύλοι δαίμονες, ως διαχειριστές της εξουσίας, έφθασαν στο σημείο να ορίσουν τη θανατική ποινή σε όσους τολμούσαν να μελετούν τις Σίβυλλες και τους άλλους προφήτες!

«Κατ' ενέργειαν φαύλων δαιμόνων θάνατος ωρίσθη κατά των τας Υστάσπου ή Σιβύλλης ή των προφητών βίβλους αναγιγνωσκόντων, όπως διά του φόβου αποστρέψωσιν εντυγχάνοντες τους ανθρώπους των καλών γνώσιν λαβείν, αυτοίς δε δουλεύοντας κατέχωσιν. Όπερ εις τέλος ουκ ίσχυσαν πράξαι. Αφόβως μεν γαρ ου μόνον εντυγχάνομεν αυταίς, αλλά και υμίν, ως οράτε, εις επίσκεψιν φέρομεν, επιστάμενοι πάσιν ευάρεστα φανήσεσθαι. Καν ολίγους δε πείσωμεν, τα μέγιστα κερδήσαντες εσόμεθα, ως γεωργοί γαρ αγαθοί παρά του δεσπόζοντος την αμοιβήν έξομεν».

Δηλαδή:

«Με ενέργεια φαύλων δαιμόνων, θάνατος ορίστηκε εναντίων αυτών που διάβαζαν βιβλία του Υστάσπη, ή της Σίβυλλας, ή των προφητών , ώστε να αποτρέψουν εξαιτίας του φόβου τούς ανθρώπους, σπουδάζοντας, να λάβουν γνώση των καλών, αλλά και για να τους επιβληθούν υπηρετώντας τους, πράγμα το οποίο στο τέλος δεν μπόρεσαν να καταφέρουν. Διότι εμείς όχι μόνον άφοβα τα διαβάζουμε, αλλά και εσάς παροτρύνουμε να τα μελετήσετε, επειδή γνωρίζουμε καλά ότι θα φανούν σε όλους σας ευάρεστα».(1) (Ιουστίνος, Απολογία Α΄, κεφ. 44, 12)


Δεν έπρεπε οι άνθρωποι «να λάβουν γνώση των καλών», μελετώντας τους χρησμούς της Σίβυλλας, ώστε να είναι τυφλοί υπήκοοι και άβουλοι υπηρέτες των εξουσιαστών τους. Όμως ο Άγιος Ιουστίνος πολέμησε γενναία και μαρτύρησε για να φανερώσει την αλήθεια. Ακολουθώντας τις διδαχές του Αποστόλου Παύλου, παρότρυνε και αυτός με τη σειρά του τους ανθρώπους να μελετούν άφοβα τις προφητείες της Σίβυλλας της Ερυθραίας, επειδή γνώριζε καλά ότι θα ήταν σε όλους ευάρεστες και επωφελείς.


ΑΓΙΟΣ ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΣ

O Άγιος Αυγουστίνος γεννήθηκε το 354 μ.Χ. στην Ταγάστη της Αλγερίας και υπήρξε ο μεγάλος διδάσκαλος του Χριστιανισμού στη Δύση. Ήταν ο πρώτος που κατάφερε να συνενώσει την ελληνική πλατωνική παράδοση με τις χριστιανικές ιδέες και χάρη σ’ αυτόν ο Πλατωνισμός εισήλθε στον Χριστιανισμό. Ήταν ταυτόχρονα φιλόσοφος, θεολόγος και ποιητής, πάνω απ’ όλα όμως υπήρξε ένας αληθινός ποιμένας των ανθρώπων, με κύρια χαρακτηριστικά του βίου του τη φιλευσπλαχνία και την αγαθοεργία. Απαρνήθηκε ολοκληρωτικά τα επίγεια αγαθά, πούλησε όλα τα υπάρχοντά του και τα μοίρασε στους φτωχούς και εφάρμοζε στην πράξη τη διδασκαλία του Χριστού.

Στο λατινικό έργο του Η Πολιτεία του Θεού (De Civitate Dei), ο Άγιος αφιερώνει ένα κεφάλαιο στη Σίβυλλα την Ερυθραία, για την οποία αποδέχεται ότι διακήρυξε τον Ιησού Χριστό με τρόπο ολοφάνερο:

«Haec sane Erythraea Sibylla quaedam de Christo manifesta conscripsit».

Δηλαδή:

«Αυτή η σώφρων Σίβυλλα η Ερυθραία έγραψε περί του Χριστού με τρόπο ολοφάνερο». (Αυγουστίνος, De Civitate Dei, βιβλ. 18, κεφ. 23)


Στο συγκεκριμένο κεφάλαιο ο Άγιος Αυγουστίνος καταγράφει την προφητεία της Σίβυλλας με την ακροστιχίδα ΙΗΣΟΥΣ ΧΡΙΣΤΟΣ, αποδεχόμενος την εγκυρότητά της, και μας πληροφορεί ότι ανέγνωσε την προφητεία σ’ ένα ελληνικό χειρόγραφο που του παρουσίασε ο Φλακιανός, ένας λόγιος ανθύπατος της εποχής του.

Γράφει ο ιερός Αυγουστίνος στα λατινικά:


«Nam uir clarissimus Flaccianus, qui etiam proconsul fuit, homo facillimae facundiae multaeque doctrinae, cum de Christo conloqueremur, Graecum nobis codicem protulit, carmina esse dicens Sibyllae Erythraeae, ubi ostendit quodam loco in capitibus uersuum ordinem litterarum ita se habentem, ut haec in eo uerba legerentur: ΙΗΣΟΥΣ ΧΡΙΣΤΟΣ ΘΕΟΥ ΥΙΟΣ ΣΩΤΗΡ, quod est Latine , Iesus Christus Dei filius saluator».

Δηλαδή:

«Ο Φλακιανός, ένας πολύ διάσημος άνδρας που επιπλέον ήταν και ανθύπατος, ένας άνδρας ιδιαιτέρως εύγλωττος και ευρυμαθής, κατά τη διάρκεια μιας συζήτησής μας περί του Χριστού, παρουσίασε ένα ελληνικό χειρόγραφο υποστηρίζοντας ότι ήταν οι προφητείες της Σίβυλλας της Ερυθραίας, στις οποίες μου έδειξε ένα βέβαιο απόσπασμα που είχε τα αρχικά γράμματα των προτάσεων με τέτοιο τρόπο διαταγμένα, ώστε μπορούσε να διαβάσει κανείς τα εξής: "ΙΗΣΟΥΣ ΧΡΙΣΤΟΣ ΘΕΟΥ ΥΙΟΣ ΣΩΤΗΡ" το οποίο μεταφράζεται στα λατινικά σε «Iesus Christus Dei filius saluator». (Αυγουστίνος, De Civitate Dei, βιβλ. 18, κεφ. 23)


Στη συνέχεια του κεφαλαίου, ο Άγιος Αυγουστίνος παραθέτει σε λατινική μετάφραση το μεγαλύτερο μέρος της προφητείας της Σίβυλλας της Ερυθραίας με την ακροστιχίδα ΙΗΣΟΥΣ ΧΡΙΣΤΟΣ ΘΕΟΥ ΥΙΟΣ ΣΩΤΗΡ:

I udicii signum tellus sudore madescet.

E caelo rex adueniet per saecla futurus,

S cilicet ut carnem praesens, ut iudicet orbem.

V nde Deum cernent incredulus atque fidelis

C elsum cum sanctis aeui iam termino in ipso.

S ic animae cum carne aderunt, quas iudicat ipse,

C um iacet incultus densis in uepribus orbis.

R eicient simulacra uiri, cunctam quoque gazam,

E xuret terras ignis pontumque polumque

I nquirens, taetri portas effringet Auerni.

S anctorum sed enim cunctae lux libera carni

T radetur, sontes aeterna flamma cremabit.

O ccultos actus retegens tunc quisque loquetur

S ecreta, atque Deus reserabit pectora luci.

T unc erit et luctus, stridebunt dentibus omnes.

E ripitur solis iubar et chorus interit astris.

V oluetur caelum, lunaris splendor obibit;

D eiciet colles, ualles extollet ab imo.

N on erit in rebus hominum sublime uel altum.

I am aequantur campis montes et caerula ponti

O mnia cessabunt, tellus confracta peribit:

S ic pariter fontes torrentur fluminaque igni.

S ed tuba tum sonitum tristem demittet ab alto

O rbe, gemens facinus miserum uariosque labores,

T artareumque chaos monstrabit terra dehiscens.

E t coram hic Domino reges sistentur ad unum.

R eccidet e caelo ignisque et sulphuris amnis.

(Αυγουστίνος , De Civitate Dei, βιβλ . 18, κεφ. 23)

Η ανωτέρω προφητεία, η οποία θα αναλυθεί στο τελευταίο κεφάλαιο, ωθεί τον Άγιο Αυγουστίνο να αποφανθεί ότι η Σίβυλλα η Ερυθραία υπήρξε πράγματι μία πολίτης της Πολιτείας του Θεού.

Γράφει ο Άγιος:

«Συνεπώς φαίνεται ότι [η Σίβυλλα] οφείλει να συμπεριληφθεί σε αυτούς που ανήκουν στην Πολιτεία του Θεού».1


ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ:

1. «Therefore it seems that she ought to be reckoned in the number of those who belong to the city of God» (H. W. Parke, Sibyls and the Sibylline Prophecy in classical Antiquity, σελ. 170).


ΑΓΙΟΣ ΘΕΟΦΙΛΟΣ, ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΑΝΤΙΟΧΕΙΑΣ

Ο Άγιος Θεόφιλος έζησε τον 2ο μ.Χ. αιώνα και υπήρξε Επίσκοπος Αντιοχείας την περίοδο 169-183 μ.Χ. Σε ένα εδάφιο του έργου του Προς Αυτόλυκον, το οποίο απευθυνόταν στον εθνικό φίλο του, Αυτόλυκο, αναφέρεται στους προφήτες του Θεού, τους οποίους αποκαλεί πνευματοφόρους Πνεύματος Αγίου. Μεταξύ αυτών των προφητών περιλαμβάνει και την ελληνίδα Σίβυλλα:


«Οι δε του θεού άνθρωποι, πνευματοφόροι πνεύματος αγίου και προφήται γενόμενοι, υπ’ αυτού του θεού εμπνευσθέντες … και ουχ εις ή δύο αλλά πλείονες κατά χρόνους και καιρούς εγενήθησαν παρά Εβραίοις, αλλά και παρά Έλλησιν Σίβυλλα».

Δηλαδή:

«Οι άνθρωποι του Θεού, φέροντας το Άγιο Πνεύμα και αφού έγιναν προφήτες, που εμπνεύστηκαν από αυτόν τον Θεό και αφού έλαβαν σοφία έγιναν θεοδίδακτοι και όσιοι και δίκαιοι…και όχι ένας ή δύο αλλά περισσότεροι κατά τους χρόνους και τους καιρούς γεννήθηκαν στους Εβραίους, αλλά και στους Έλληνες η Σίβυλλα». (Θεόφιλος, Προς Αυτόλυκον, βιβλ. 2, κεφ. 9)

Στο ίδιο έργο, ο Επίσκοπος Θεόφιλος παραθέτει και μία γνήσια προφητεία της Σίβυλλας η οποία χρονολογείται στην προ Χριστού εποχή:

«Σίβυλλα δε, εν Έλλησιν και εν τοις λοιποίς έθνεσιν γενομένη προφήτις, εν αρχή της προφητείας αυτής ονειδίζει το των ανθρώπων γένος, λέγουσα. Άνθρωποι θνητοί και σάρκινοι, ουδέν εόντες, πώς ταχέως υψούσθε, βίου τέλος ουκ εσορώντες, ου τρέμετε ουδέ φοβείσθε θεόν, τον επίσκοπον υμών, ύψιστον γνώστην, πανεπόπτην, μάρτυρα πάντων, παντοτρόφον κτίστην, όστις γλυκύ πνεύμα εν άπασιν κάτθετο, χηγητήρα βροτών πάντων εποίησεν; Εις θεός, ος μόνος άρχει, υπερμεγέθης, αγένητος, παντοκράτωρ, αόρατος, ορών μόνος αυτός άπαντα, αυτός δ’ ου βλέπεται θνητής υπό σαρκός απάσης. Τις γαρ σαρξ δύναται τον επουράνιον και αληθή οφθαλμοίσιν ιδείν θεόν άμβροτον, ος πόλον οικεί;»

Δηλαδή:

«Η Σίβυλλα στους Έλληνες και στα λοιπά έθνη, αφού κατέστη προφήτισσα, στην αρχή της προφητείας της επιπλήττει το γένος των ανθρώπων λέγοντας: «Άνθρωποι θνητοί και σάρκινοι, που δεν είστε τίποτα, πώς υπερυψώνεστε απερίσκεπτα και δεν βλέπετε το τέλος της ζωής σας, ούτε τρέμετε ούτε φοβάστε τον Θεό, ο οποίος εποπτεύει εσάς, και είναι γνώστης ύψιστος που βλέπει τα πάντα και μαρτυρεί τα πάντα, ο κτίστης που τρέφει τα πάντα, ο οποίος έδωσε το υπέροχο πνεύμα σε όλους και δημιούργησε τον ηγέτη όλων των ανθρώπων; Ένας είναι ο Θεός, ο οποίος μόνος του εξουσιάζει, υπέρτατος, αγέννητος, παντοκράτωρ, αόρατος, που μόνον αυτός βλέπει τα πάντα, ενώ ο ίδιος δεν βλέπεται από κανέναν άνθρωπο. Διότι, ποιος άνθρωπος μπορεί να δει τον επουράνιο και αληθινό Θεό με τα μάτια του, τον αθάνατο ο οποίος κατοικεί στον ουράνιο θόλο;» (Θεόφιλος, Προς Αυτόλυκον, βιβλ. 2, κεφ. 36)


Δύο στίχους της ανωτέρω προφητείας τους έχουμε ήδη συναντήσει στο 2ο κεφάλαιο (σελ. 35) σε ένα απόσπασμα του Λακτάντιου από το έργο του Divinae Institutiones. Πρόκειται για τους στίχους «παντοτρόφον κτίστην, όστις γλυκύ πνεύμα εν άπασιν κατάθετο και ηγητόρα θεών πάντων εποίησεν», οι οποίοι αποδίδονται από τον Λακτάντιο στη Σίβυλλα την Ερυθραία.

Αυτή είναι μία πρόσθετη επιβεβαίωση ότι όταν οι Πατέρες της Εκκλησίας αναφέρονται ανώνυμα σε μία Σίβυλλα εννοούν πάντοτε τη Σίβυλλα την Ερυθραία, την Ελληνίδα προφήτισσα από τις Ερυθρές της Ιωνίας.

Η ανωτέρω προφητεία είναι μείζονος σημασίας, διότι όπως επισημαίνει ο καθηγητής Αρχαίας Ιστορίας του Trinity College του Δουβλίνου, H. W. Parke, ο Άγιος Θεόφιλος άντλησε την προφητεία από το αυθεντικό αρχαίο κείμενο του 3ου Σιβυλλικού Λόγου (της συλλογής «Σιβυλλιακοί Χρησμοί»), το οποίο κατείχε στην ολοκληρωμένη του πρωτότυπη μορφή.1

Ο ίδιος καθηγητής υποστηρίζει ότι το πρωτότυπο αυτό κείμενο χρονολογείται μεταξύ 3ου και 2ου π.Χ. αιώνα. Ομοίως, ο καθηγητής Ιστορίας και Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, Brian P. Copenhaver, υποστηρίζει και αυτός ότι η συγκεκριμένη προφητεία χρονολογείται στον 2ο π.Χ. αιώνα.


Παραπομπές:

1. «Theophilus modelled his own exposition on the Sibylline oracle known to him. This was evidently Book 3 in its original form… Theophilus seems only to know Book 3 in its complete form», δηλαδή , «Ο Θεόφιλος ανέπτυξε την δική του εξήγηση σχετικά με τον σιβυλλικό χρησμό που ήταν γνωστός σε αυτόν . Αυτός (ο χρησμός) ήταν προφανώς ο 3ος λόγος στην αυθεντική του μορφή… Ο Θεόφιλος φαίνεται να γνωρίζει μόνο τον 3ο λόγο στην ολοκληρωμένη του μορφή» ( H . W . Parke , Sibyls and the Sibylline Prophecy in classical Antiquity, σελ. 161).

2. «The third book of the “Sibylline Oracles” is one of the older parts of the collection, dating from the middle of the second century» (B.P. Copenhaver, Hermetica, σελ . xxix).


ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ

Ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης (1749-1809), όπως ήδη αναφέρθηκε στο τρίτο κεφάλαιο, ήταν αυτός που κατέγραψε στο έργο του Αόρατος Πόλεμος τον χρησμό της Σίβυλλας της Κυμαίας διά του οποίου προαναγγέλθηκε η κάθοδος του Υιού του Θεού επί της γης, αλλά και ο λεξάριθμος του ονόματός Του (ΙΗΣΟΥΣ=888). Στο ίδιο έργο, ο Άγιος Νικόδημος αποδέχεται την προφητεία της Σίβυλλας της Ερυθραίας περί της Δευτέρας Παρουσίας του Χριστού ως θεόπνευστη και γι’ αυτό καταγράφει τους πρώτους έξι στίχους της:

«Σίβυλλα η Ερυθραία περιλαμβάνει το όνομα, Ιησούς,

εν τη ακροστιχίδι των παρόντων περί κρίσεως στίχων:

ΙΔΡΩΣΕΙ ΓΑΡ ΧΘΩΝ ΚΡΙΣΕΩΣ ΣΗΜΕΙΟΝ ΟΤ’ ΕΣΤΑΙ.

ΗΞΕΙ Δ’ ΟΥΡΑΝΟΘΕΝ ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΑΙΩΣΙΝ Ο ΜΕΛΛΩΝ,

ΣΑΡΚΑΠΑΡΩΝ ΠΑΣΑΝ ΚΡΙΝΑΙ ΚΑΙ ΚΟΣΜΟΝ ΑΠΑΝΤΑ.

ΟΨΟΝΤΑΙ ΔΕ ΘΕΟΝ ΜΕΡΟΠΕΣ ΠΙΣΤΟΙ ΚΑΙ ΑΠΙΣΤΟΙ,

ΥΨΙΣΤΟΝ ΜΕΤΑ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΕΠΙ ΤΕΡΜΑ ΧΡΟΝΟΙΟ

ΣΑΡΚΟΦΟΡΩΝ ΨΥΧΑΣ Δ’ ΑΝΔΡΩΝ ΕΠΙ ΒΗΜΑΤΙ ΚΡΙΝΕΙ.

(Νικόδημος ο Αγιορείτης, Αόρατος Πόλεμος, σελ. 299, εκδ. Παναγόπουλος)



ΑΓΙΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ

Η μεγαλομάρτυς Αικατερίνη γεννήθηκε το 294 μ.Χ. στην Αλεξάνδρεια. Ήταν κόρη του Έλληνα ηγεμόνα της πόλης, Κόστου, και ήταν διάσημη για τη σοφία της και την ανυπέρβλητη μόρφωσή της. Μελετούσε επί πολλά έτη τα έργα των Ελλήνων σοφών στην περίφημη Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας και είχε σπουδάσει στις ακμάζουσες σχολές της πόλης φιλοσοφία, ρητορική, ιατρική, μαθηματικά και αστρονομία. Η εξαιρετική μόρφωση της Αγίας Αικατερίνης, η αριστοκρατική καταγωγή της, η αρετή και η εκτυφλωτική ομορφιά της, την κατέστησαν την πιο περιζήτητη νύφη της εποχής της. Εκείνη όμως αρνιόταν επίμονα κάθε υποψήφια πρόταση, έως ότου κάποιος μοναχός τής γνώρισε τον αληθινό Νυμφίο των ψυχών, τον Ιησού Χριστό. Βαπτίστηκε χριστιανή και χάριν του Κυρίου της παρέμεινε παρθένος μέχρι το μαρτύριό της, με σκοπό να «νυμφευθεί» τον Νυμφίον. Στις αρχές του 4ου μ.Χ. αιώνα, η Αγία συναντήθηκε με τον αυτοκράτορα της Ρώμης Μαξέντιο, στον οποίο φανέρωσε την ελληνική της μόρφωση αλλά και την πίστη της στον Ιησού Χριστό. Ο αυτοκράτορας έκθαμβος από την ομορφιά αλλά και από τις γνώσεις της, διέταξε να συγκεντρωθούν οι σπουδαιότεροι ρήτορες από όλη την επικράτειά του με σκοπό να πείσουν την Αικατερίνη να απαρνηθεί τον Χριστό.

alt

Η Αγία Αικατερίνη συνομιλεί με τους ρήτορες ενώπιον του Μαξεντίου. Τοιχογραφία από τον ιερό ναό της Αγίας Παρασκευής στο Μεγάλο Χωριό Ευρυτανίας.

Όταν όμως η Αγία συναντήθηκε με τους ρήτορες, αντί να πεισθεί εκείνη από τα επιχειρήματά τους, επείσθησαν οι ρήτορες από τα λεγόμενά της, διότι εγνώριζε άριστα την αρχαία ελληνική γραμματεία αλλά και τους χρησμούς των ελληνικών μαντείων περί του Ιησού Χριστού. Μεταξύ αυτών των χρησμών, η Αγία Αικατερίνη γνωστοποίησε στους ρήτορες μία προφητεία της Σίβυλλας και μία προφητεία του Απόλλωνος. Ακολουθούν οι δύο αυτές προφητείες, όπως καταγράφονται στο Μαρτύριό της Αγίας (από την έκδοση Μαρτυρολόγιον της Μονής Σινά), αλλά και στο επόμενο χειρόγραφο από περγαμηνή, που χρονολογείται στον 11ο αιώνα και προέρχεται από τη Μονή Δοχειαρίου του Αγίου Όρους. Λέγει η Αγία σε έναν από τους ρήτορες:

«Ίνα δε σοι τα περί αυτού και από των υμετέρων πιστώσομαι. Ούτω γαρ αν είη πάντως ανύποπτος και η μαρτυρία της σοφωτάτης εν γυναιξίν άκουε Σιβύλλης. Την κατά σάρκα γέννησιν αυτού, και την περί ημάς πρόνοιαν, και την άφατον αυτού κηδεμονίαν σαφώς υποσημαινούσης. Ει βούλει, και αυτών επακούσωμεν των ρημάτων. "Οψέ ποτε τις επί πολυσχεδή ταύτην ελάσειε γην, και δίχα σφάλματος γενήσεται σαρξ. Ακαμάτοις δε θεότητος όροις. Ανιάτων παθών λύσει φθοράν, και τούτω φθόνος γενήσεται εξ απίστου λαού. Και προς ύψος κρεμασθήσεται ως θανάτου κατάδικος. Ταύτα δε πάντα πείσεται πράως". Όρα δε σοι και τον αψευδή μάντιν Απόλλωνα. Της συνήθους ασάφειας και της λοξότητος επιλελησμένον, και γυμνήν την αλήθειαν αναδιδόντα και μη βουλόμενον. "Εις με, φησί, βιάζεται ουράνιος. Ος εστί φως τριλαμπές. Ο δε παθών θεός εστί, και ου θεότης πάθεν αυτή. 'Αμφω γαρ βροτόσωμος και άμβροτος. Αυτός θεός ήδη και ανήρ, πάντα φέρων εκ θνητής. Σταυρόν, ύβριν, ταφήν, ος και από βλεφάρων ποτέ χευάτο δάκρυα θερμά. Ος πέντε χιλιάδας πυρών κόρεσε. Το γαρ θέλεν άβροτος αλκή. Χριστός θεός εμός εστίν. Ος εν ξύλω εξετανύσθη, ος θάνεν, ος εκ ταφής εις πόλον ώρτο". Ταύτα Απόλλων διέξεισιν ο θεός σου».

Δηλαδή:

«Για να σου αποδείξω τα σχετικά με αυτόν (τον Χριστό) με τη βοήθεια των δικών σου, διότι έτσι η απόδειξή μου θα είναι απολύτως έγκυρη, πρόσεξε τι αποκαλύπτει ξεκάθαρα, η πιο σοφή απ’ όλες τις γυναίκες, η Σίβυλλα, δια την κατά σάρκα γέννησή του, για την πρόνοιά του για εμάς και για την αμέτρητη φροντίδα του. Ας ακούσουμε τα ίδια της τα λόγια: “Ύστερα από πολύ καιρό θα φθάσει κάποιος εις αυτήν την πολυδιηρεμένη γη και θα γεννηθεί με σάρκα αμόλυντη. Με ανεξάντλητα όρια ως Θεότητα θα λυτρώσει τον άνθρωπο από τη φθορά των ανιάτων παθών. Και θα τον φθονήσει άπιστος λαός και θα κρεμασθεί υψηλά ως κατάδικος εις θάνατον. Όλα αυτά θα τα υποφέρει με πραότητα.” Πρόσεξε και τον αληθινό μάντη Απόλλωνα, που έχει ξεχάσει τη συνηθισμένη του ασάφεια και τα αμφιλεγόμενα του και φανερώνει γυμνή την αλήθεια χωρίς την δική του βούληση. Λέγει αυτός: “Ένας ουράνιος με πιέζει ισχυρά, ο οποίος είναι φως τριλαμπές. Αυτός είναι ο παθών Θεός, χωρίς να πάθει τίποτε η θεότητά του, διότι είναι συγχρόνως θνητός και αθάνατος. Αυτός είναι συγχρόνως θεός και άνθρωπος, όλα υποφέρων από τους θνητούς, δηλαδή τον σταυρό, την ύβρη, την ταφή. Αυτός κάποτε από τα μάτια του έχυσε δάκρυα θερμά : αυτός πέντε χιλιάδες χόρτασε με άρτους, κάτι που ήθελε δύναμη θεϊκή. Ο Χριστός είναι ο δικός μου Θεός, ο οποίος εσταυρώθη εις το ξύλον, ο οποίος εξέπνευσε, ο οποίος εκ του τάφου ανήλθε εις τον ουρανόν." Αυτά διηγείται ο Απόλλων ο θεός σου». (Μαρτυρολόγιον Σινά, Γ΄ Μαρτύριο, 11, σελ. 115)


alt

Ο χρησμός του Απόλλωνος με την ομολογία "Χριστός θεός εμός εστίν, ος εν ξύλω εξετανύσθη, ος θάνεν, ος εκ ταφής εις πόλον ώρτο", δηλαδή, "Ο Χριστός είναι ο δικός μου Θεός, ο οποίος εσταυρώθη εις το ξύλον, ο οποίος εξέπνευσε, ο οποίος εκ του τάφου ανήλθε εις τον ουρανόν", σε χειρόγραφο από περγαμηνή του 11ου αιώνα, που περιέχει το μαρτύριο της Αγίας Αικατερίνης.Άγιον Όρος, Μονή Δοχειαρίου, κώδικας 5, φ. 124β.

Αυτές είναι οι δύο βαρυσήμαντες προφητείες τις οποίες εξέφερε η Αγία Αικατερίνη με σκοπό να φανερώσει στους πενήντα ρήτορες τη θεότητα του Ιησού Χριστού. Στην προφητεία της Σίβυλλας προαναγγέλλεται η Γέννηση του Ιησού Χριστού και το Σταυρικό Του Μαρτύριο, ενώ στην προφητεία του Απόλλωνος, την οποία θα εξετάσουμε στο επόμενο κεφάλαιο, συναντάμε την εκπληκτική ομολογία του στο πρόσωπο του Χριστού.

Η Αγία Αικατερίνη εξέφερε τις ανωτέρω προφητείες διότι, όπως αναφέρει η ίδια, κατ’ αυτόν τον τρόπο η «απόδειξη θα είναι απολύτως έγκυρη»! Θεωρεί τις προφητείες του Απόλλωνος και της Σίβυλλας απολύτως έγκυρες. Και γι’ αυτό, η Αγία της γνώσης, αποκαλεί τη Σίβυλλα «πιο σοφή μεταξύ όλων των γυναικών», τον δε Απόλλωνα «μάντη αληθινό»!

Όταν ο αυτοκράτορας Μαξέντιος πληροφορήθηκε ότι οι πενήντα ρήτορες αποδέχθηκαν τη θεότητα του Χριστού, διέταξε να ριχθούν στην πυρά. Η Αγία Αικατερίνη, αφού υπέστη φρικτά βασανιστήρια, διετάχθη να αποκεφαλισθεί. Σήμερα τιμάται ως η Αγία της γνώσης και η προστάτιδα των φιλοσόφων και των σπουδαστών.

 
Είσοδος Μελών





Επισκέπτες
Έχουμε 21 επισκέπτες συνδεδεμένους
Τρόποι πληρωμής
Μπορείτε να επιλέξετε έναν από τους 4 τρόπους πληρωμής:
  1. Με αντικαταβολή
  2. Με κατάθεση σε τραπεζικό λογαριασμό
  3. Με Paypal
  4. Με Credit Cart or Paypal (δεν χρειάζεται να έχετε λογαριασμό στο Paypal)